Yanık Tedavisi

Yanık Tedavisi

Yanık en sık görülen ev kazalarındandır. Özellikle çocuklarda sık görülür ve yaşamsal tehlike arz eder. Sadece alevle yanma şeklinde değil, sıcak cisimlerin teması, kaynar su ya da diğer sıcak sıvıların dökülmesi, kimyasallar ya da elektrik etkisi ile de yanık ortaya çıkabilir.

Evde yanık oluştuğunda ne yapmalı

Yanan cisim ya da dökülen sıvı hemen uzaklaştırılmalıdır. Bunun için giysiler çıkarıldıktan sonra yanık bölge musluk altında ya da mümkünse serin su ile birkaç dakika yıkanmalıdır. Kimyasal madde dökülmüşse yine su ile yıkama yapılmalıdır. Başka kimyasal kullanılarak nötralizasyon yapılmaya çalışılmamalıdır.

Yanık dereceleri

Isı etkisinin ulaştığı derinliğe göre sınıflama yapılır.

1. Derece yanık:

En hafif olandır. Derinin yalnız üst tabakası etkilenir. Kızarıklık, sıcaklık artışı ve şiddetli olgularda dokunma ile ağrı vardır. Güneş yanıkları bu tipe iyi bir örnektir. Ağrı kesici ve epitelizasyonu arttırıcı krem ve pomadlarla hızla iz bırakmadan iyileşir.

2. Derece yanık:

Derinin üst tabakasını geçmiş dermis tabakasına ulaşacak kadar şiddetli bir yanık oluşmuştur. Şiddeti ağrı ve su toplayan baloncuklar görülür. Bu baloncuklar hekim tarafından patlatılır ama üzerindeki deri pansuman olarak korunur. Bu tipte genellikle kapalı pansuman yapılır ve 2-3 günde bir değiştirilir. İyileşmeyi hızlandırmak için hidrojeller, kolloidler gibi pansuman malzemeleri kullanılabilir. Enfekte olursa hızla derinleşir. Bu nedenle sıkı takip ve tedavi gerekir. Yüzeyel 2. derece yanıklar iki-üç haftada hızla iyileşirken derin 2. derece yanıkların iyileşmesi uzun sürebilir. Geç iyileşen yanıklarda daha fazla iz kalacağından, üç haftada iyileşmeyeceği düşünülen yanıklarda erken operasyon ve deri nakli uygulaması daha iyi sonuç verir.

3. Derece yanıklar:

Deri tam kat yanmıştır. Yanık cilt koyu renk alıp sertleşir, zeminde tıkanan damarlar görülür. Bu tip yaralar küçükse uzun sürede pansuman ile iyileşebilir. Ancak yerlerinde iz kalacaktır. Büyük olanlar için ise en baştan ameliyat ve deri nakli uygulaması en iyi sonucu verir.

Çocuk yanıklarında ne yapmalı?

Yanan bölgeyi hemen yıkayarak soğutup çocuğu hastaneye ulaştırmak gereklidir. Çocuklar sıvı kaybına çok hassas olduğundan yanık derinliği ve alanına göre uygun sıvı ve serum tedavisi yapılacaktır.

Yanık izleri ve çekintileri tedavi edilebilir mi?

Yanık izleri ve çekintileri plastik cerrahinin en sık uğraştığı alanlardan biridir. Z-plasti, deri nakli, balon (ekspander), yağ enjeksiyonu, flep uygulamaları gibi yöntemlerle bu izler azaltılabilir, çekintilerin oluşturduğu fonksiyon bozuklukları düzeltilebilir.